27 Октябрь 2024
САРИВАҚТ ҶАМЪОВАРИИ ҲОСИЛ АЗ ҲАР ҶИҲАТ МУФИД АСТ
Ноҳияи Зафаробод яке аз минтақаҳои пахтакорӣ дар кишвар маҳсуб ёфта, бо иқлими гарм ва хокҳои ҳосилхез барои парвариши пахта шароити мусоид дорад. Соҳаи пахтакорӣ дар ноҳияи Зафаробод яке аз муҳимтарин манбаъҳои даромади иқтисодӣ барои мардуми минтақа мебошад. Аз замони шӯравӣ пахтакорӣ дар ин минтақа инкишоф ёфта, баъд аз соҳибистиқлолӣ низ роҳбарону масъулин барои нигоҳ доштани мавқеи худ дар ин соҳа ва афзун кардани ҳосилнокӣ тавассути такмили усулҳои парвариш ва идоракунии захираҳои об чораҳҷӯиҳои заруриро роҳандозӣ намуданд.
Мардуми меҳнатқарини ноҳияи Зафаробод соли равон аз аввали сол дар майдони 11 ҳазору 22 гектар кишти зироати пунбадонаро ба роҳ монда, тибқи дурнамо соли равон ҷамъоварии 33 ҳазору 242 тонна пахта истеҳсол намоянд. Бино ба маълумоти саркишоварзи ноҳияи Зафаробод Раҳим Ашӯрзода ба санаи 18-уми октябр ба миқдори наздик ба 10 тонна ҳосили пахта ҷамъоварӣ гардидааст, ки ин нишондод наздик 28 фоизи нақша барбар аст. Ҳамарӯза барои кӯмаки марди деҳқон то 13 ҳазор чинакчиёну ҳашарчиён ба майдонҳои кишт баромада, бо кӯмаки онҳо дар як рӯз беш аз 160 тонна ҳосил ҷамъоварӣ мегардад.
Дар раванди иҷрои чиниши ҳосил кишоварзони чанде аз хоҷагиҳои деҳқонӣ, аз ҷумла Хоҷагии деҳқонии “Ғоибназар”, “Камола”, “Даҳкат”, “Рӯзибой” фаъолнокии бештар нишон дода, дурнамои истеҳсолиашонро ба иҷро расониданд. Зимни суҳбат масъулин иброз доштанд, ки хоҷагии мазкур имсол дар масоҳати 12 гектар кишти пунбадона гузаронида, то имрӯз 25 тонна пахта ҷамъоварӣ намуда, ҳосилнокиро ба 33 сентнерӣ расониданд. Алҳол бинобар зиёд будани ҳосил дар майдонҳои пахтазор чиниши дуюм ҷараён дорад ва хоҷагидорони ин хоҷагӣ азм доранд, ки ҳосилнокиро аз ҳар гектар ба 33 сентнерӣ расонида боз наздик 15 тонна ҳосили пахтаи хушсифат ба хирмани ноҳия зам намоянд. Лозим ба ёдоварист, ки алҳол тибқи дастуру супоришоти Раиси вилоят маблағи чиниши ҳар килограмми пахта 1 сомониву 50 дирам пешбинӣ гардидааст, ки ин омил низ баҳри дилгармиву қадрдонии заҳмати чинакчиён нигаронида шудааст. Ба ҳамагон маълум аст, ки Зафаробод аз минтақаҳои асосии пахтакори вилоят маҳсуб ёфта, кишоварзони ноҳия дар самти кишти зироати пунбадонаву истеҳсоли навъҳои гуногуни серҳосил таҷрибаи ғанӣ доранд.
Имрӯзҳо дар майдони корзор ҷамъоварии ҳосили марди деҳқон босуръат ҷараён дошта, дар Ҷамоатҳои деҳоти ноҳия, ин ҳам бошад Ҷамоати деҳоти ба номи Ҷомӣ, Ҳамид Алиев, Меҳнатобод ҳамарӯза беш аз 7 ҳазор чинакчиёну ҳашарчиён ба кӯмаки хоҷагидорон мебароянд.
Ин буд, ки заҳматкашони ноҳия сол аз сол барои рушду такомули соҳа бо истифода аз усулҳои пешрафтаву риояи агротехникии кишту парвариш ба натиҷаҳои назаррас ноил гаштаанд.
- Соҳаи саноатии ноҳия асосан аз коркарди пахта ва маҳсулоти он вобаста буда, маҳсулоти истеҳсолнамудаи корхонаҳои саноатии ноҳия ҷавобгӯи талаботи бозор буда, мунтазам дар бозорҳо харидори худро доранд. Дар ин радиф аз ҷониби 7 корхонаи пахтатозакунии шаҳр, ин ҳам бошад ҶДММ “Тоҷикистон-агро”, “Асали Зафаробод”, “Кони ганҷ”, “Комилҷон 2013”, “Ховари умед”, “Тӯраҷон” ва “Зафаробод инвест” коркарди ашёи пурқиммати саноатӣ вусъати тоза гирифтааст. Хоҷагиҳои деҳқонӣ аз оғози сол бо онҳо шартнома баста, имрӯзҳо пахтаашонро ба коркард супурда, маҳсулоти баландсифат гирифта истодаанд. Тибқи таҳлилҳо миқдори бештари пахтаро дар заводи пахтаи ҶДММ «Зафаробод инвест» 2600 тонна, “Кони ганҷ”-2200 тонна барои коркард қабул карда, кор дар ин самт ҷараён дорад, - иброз дошт Р.Ашӯрзода.
Хоҷагиҳои деҳқонӣ вобаста ба иқлим чанд сол инҷониб истифодаи тухмии навъи серҳосил ва ҳамзамон ба бемориҳои ин зироат устувор, ин ҳам бошад аз тухмиҳои хушсифати истеҳсоли давлати Хитой, Туркия ва тухмии навъи маҳаллӣ “Хуҷанд 67”, ки ба иқлими маҳал мусоид аст, кишт менамоянд.
Маълум аст, ки барои ба даст овардани ҳосили дилхоҳ барои кишоварзон обрасонии саривақтӣ ба майдонҳои кишт мебошад, дар ин замина пеш аз ҳама фаъолияти мунтазами пойгоҳҳои обкашӣ ва иншооти обрасон дар мавсим мувофиқи мақсад аст. Масъалаи бо оби полезӣ таъмин намудани майдонҳои кишти кишоварзон зери назорати қатъии роҳбарияти вилоят қарор дошта, он пеш аз ҳама барои рушди соҳаи кишоварзӣ ва ҳамзамон баҳри саҳмгузорӣ ба таъминоти амнияти озуқаворӣ мебошад.
Барои ноҳияи Зафаробод рушди соҳаи кишоварзӣ ва хусусан соҳаи пахтакорӣ фаровонии оби обёрӣ дар шароити беш аз 90 фоизи обёрии заминҳо тариқи пойгоҳҳо омили пешрафт ва ҳосили дилхоҳи соҳаи кишоварзист. Яъне татбиқи босифати корҳои омодагӣ ба мавсим дар ҳамаи пойгоҳу дастгоҳҳои обкашиву обтаъминкунӣ муҳим бино ба гуфти масъулин имсол танқисии об наонқадар зиёд ба назар расид.
Вале бовуҷуди сол аз сол рушд ёфтани соҳоти мухталиф, ҳоло ҳам соҳаи пахтакории ноҳияи Зафаробод якчанд мушкилот ҷой дорад, инҳо норасоии об,фарсудашавии таҷҳизоти дастгоҳҳои обрасонӣ ва инфрасохтори кишоварзӣ, арзиши баланди нуриҳои минералӣ мушкилиҳои асосии пахтакорӣ дар ноҳия мебошад.
Ҷоизи қайд аст, ки бо дастгирии Раиси вилоят Раҷаббой Аҳмадзода нисбат ба солҳои қаблӣ вазъи соҳаи обрасонии вилоят, аз ҷумла ноҳияи Зафаробод беҳтар гардидаву дар ин самт лоиҳаҳо тарҳреҳиву амалӣ гардонида мешаванд.
Ба санаи 18-уми октябри соли равон дар ҳафт навоҳии пахтакори вилояти Суғд наздик 47 ҳазор тонна пахта ҷамъоварӣ шудааст, ки ин ба 34,9 фоизи нақша баробар аст.
Тавре муовини сардори Сарраёсати кишоварзии вилоят Абдуазиз Маҳмудзода иттилоъ дод, алҳол дар вилоят маъракаи чиниши пахта муташаккилона идома дошта, кишоварзони шаҳру ноҳияҳои Спитамен -49 фоиз, Бобоҷон Ғафуров 48,7 фоиз, Конибодом 41,8 фоиз, Ҷаббор Расулов 38,2 фоиз, Ашт 30,6 фоиз, Зафаробод 27,1 фоиз, Мастчоҳ 25,1 фоиз дурри гаронбаҳо ҷамъоварӣ намудаанд.
Дар ҷараёни босуръат ҷамъоварии дастранҷи марди деҳқон саҳми ёрдамчиёну ҳашарчиён басо назаррас буда, ҳамарӯза ҳамагӣ беш аз 50 ҳазор нафар (дар рӯзҳои офтобӣ) дар майдонҳои пахтазор баробари марди деҳқон меҳнат менамоянд. Дар ин раванд саҳмдорону хоҷагидорони вилоят низ бо истифода аз рӯзҳои мусоиди офтобӣ ва имконоту шароити мавҷуда истифода бурда, дастаҷамъона меҳнат намуда истодаанд ва сол аз сол афзудани сафи чинакчиён (соли 2016-32 ҳазор нафар) худ шаҳодати гуфтаҳои болоист. Албатта, ба майдонҳои пахтазор баромадани чиниакчиёну ҳашарчиён аз як ҷиҳат кӯмак дар ҷамъоварии саривақтии ҳосил бошад, аз ҷиҳати дигар фароҳам омадани ҷойи корӣ ва беҳтаршавии шароити рӯзгори мардуми минтақа мегардад.
Соли равон кишоварзони вилоят дар масоҳати 52363 гектар кишти пунбадона гузаронидаанд, ки нисбат ба соли гузашта ба масоҳати 7 ҳазору 300 гектар майдони пахтазор зиёд шудааст.
Маъмурахон САМАДОВА,
“Ҳақиқати Суғд”